Z biegiem czasu granitowy pomnik traci swój solidny i estetyczny wygląd, pojawiają się na nim pęknięcia i rysy, a napisy i portrety stają się niewyraźne i matowe.
Aby przywrócić dawny wygląd literom na pomniku, możesz zwrócić się o pomoc do profesjonalistów. Jednak proste prace konserwatorskie i renowacyjne możesz wykonać samodzielnie. Wymaga to precyzji i cierpliwości, ale efekt może być porównywalny do tego, który osiągnąłby fachowiec. Trzeba jednak znać podstawowe zasady i materiały wykorzystywane do renowacji.
Aby wybrać odpowiednie narzędzia do pracy, trzeba najpierw określić, w jaki sposób zostały zrobione litery na nagrobku. Najczęściej są piaskowane i grawerowane, rzadziej kute.
Zarówno do piaskowania, jak i grawerunku używa się specjalnych urządzeń, a w efekcie na powierzchni powstają wklęsłe napisy lub rysunki. Dodatkowo mogą być pomalowane specjalną farbą. Z czasem w literach zbiera się kurz, brud i inne zanieczyszczenia, a farba blaknie i odpada. Wszystko to powoduje, że napis traci ładny wygląd i staje się nieczytelny.
Zwykle, gdy napis zaczyna się zacierać, wystarczy porządnie go wyczyścić. Potrzebne będą do tego odpowiednie środki, np. proszek cynkowy, które nie uszkodzą delikatnej powierzchni naturalnego kamienia. Każdy preparat, którego chcemy użyć, lepiej wypróbować na niewielkim obszarze z tyłu pomnika. Pozwoli to upewnić się, że nie odbarwimy lub nie porysujemy kamienia. Bardzo skuteczną metodą będzie waterjetting, czyli czyszczenie wodą pod ciśnieniem.
Jeśli czyszczenie nie przyniosło pożądanego efektu, pozostaje malowanie. Będziesz potrzebować kilku rzeczy:
Jeśli wcześniej tego nie zrobiłeś, musisz dokładnie wyczyścić powierzchnię napisu przed malowaniem. Zacznij od wytarcia go wilgotną szmatką, a na problematyczne miejsca nałóż specjalną pastę do czyszczenia kamienia. Usuń mech i porosty, a także resztki starej farby. Rozpuszczalnikiem odtłuść litery. Ponieważ taka substancja szybko się utlenia na powietrzu, musisz od razu przystąpić do malowania.
Farba, której będziesz używać, ma specjalną strukturę i najczęściej wysycha niemal natychmiast. Dlatego musisz pracować szybko i zdecydowanie. Po odmalowaniu napisu i wyschnięciu farby pokryj obszar specjalnym środkiem ochronnym. Zwykle takie produkty nadają się do pracy z marmurem i granitem, ale lepiej wcześniej to sprawdzić. Utrwalacz pomoże nie tylko przedłużyć żywotność samego napisu, ale też ochroni kamień przed działaniem warunków atmosferycznych.
Bardzo ważne jest, by regularnie dbać o pomnik i uwzględnić właściwości kamienia, z którego jest wykonany. Marmur jest zdecydowanie bardziej wymagający niż granit i nie lubi wilgoci. Mało kto myśli o takich rozwiązaniach, ale na zimę najlepiej przykryć pomnik plandeką, która ochroni go przed zimnem i wiatrem.
W przypadku dowolnego kamienia naturalnego nie stosuj zwykłej chemii gospodarczej do czyszczenia. Jeśli nie znajdziesz specjalnych środków w sklepie, lepiej po prostu użyj lekko wilgotnej szmatki. Niewielkie pęknięcia i ubytki możesz zapełnić specjalną pastą, ale przed jej wyborem dobrze jest skonsultować się z fachowcem.
zdjęcie główne: Norbert Staudt/unsplash.com